خوشان گیور

جُو ضلع بیکار پروشٹی ݯھترار رقبو لحاظہ صوبہ خیبرپختونخوا لوٹ ضلع اوشوئے۔ ہیہ علاقا پِق لشٹ اوچے ٹھینگالی دیہہ، سالو چھور موسم، فطری ماحول، مہذب اوچے باݰیکی روئے، نویوکو ثقافت، درزناری زیاد تت بپو وار، اوݰاک اوڅ، خال دیوکو ژیباروم، چوڑاک بوئیکرہ، ݱانگ زوم وا بو قسمو ݰئیلی ہردیار پڑغیچھی شینی۔ ہیہ ژاغا بیشیر جوش تروئے لوٹ دیہان سوم جوستہ تروئے شوراری زیاد څیق دیہہ شینی۔ آخری مردم شماریو مطابقہ ݯھترارو آبادی چھور لاکھ اوچے پھت شیر۔  جغرافیائی لحاظہ ہیہ ضلعو مغرب اوچے شمال مغربو ویلٹی افغانستان، جنوبو ویلٹی دیر، شمالو ویلٹی واخان پٹی وا مشرقو ویلٹی گلگت بلتستان اوچے کشمیر شینی۔

ݯھترار وسطی ایشیاء اوچے جنبوبی ایشیو ثقافتو امبیژا شیر۔ ہیہ ضلعا کھوارو سار غیر 13 خور وارا لُو دیاک روئے دی ہال بونیان وا کالاݰ ݯھترارو څیق دی مشہور کوریکو لوٹ ذریعہ اسونی۔ ہیہ ژاغا خور وار کوراک اوچے خور ثقافتو امین رویان موژی کھو اݰمارہ کُھلی آبادیو 83 فیصد حصا اسونی۔ رابطو زبان کھوارو سار غیر گوار بتی، دمیڑی، پلولہ، مدک لشٹی، کلاݰہ، شیخانی، یدغا، کاٹاویری، کرغیز، واخی، سریقولی، پشتو وا گجری زبانہ لُو دیاک ݯھترارا ہال بونیان۔ ہیہ ژاغا ہر ای زبانو نمائندہ قبیلہ تان ثقافتو، شاعریو، موسیقیو، روایاتن، ہنر اوچے تمدنو تان اوانہ سومئے گونیان۔

کھوار کی ہوروتے بیریو روئے (چترالی) دی رینی ݯھترارو رویان اکثریتو وا ہیہ علاقو رابطو زبان شیر۔ ہیہ زبان ہند آریائی خاندانو دردِک شاخو سوم تعلق لاکھویان۔ ہیہ وارا لُو دیاکان اݰمارݯھترار اوچے گلتو سوم ای بیتی سوت لاکھاری زیاد شیر۔ کھوارا لُو دیاک ݯھترارار غیر گلتو غذر، یاسین، پھنڈر، اݰکامن اوچے گوپیز وا سوات کالامو جُو دیہہ اوشو اوچے مالٹیلٹانہ دی اسونی۔ کھوارا لُو دیاک پشاورا، لاہورا، اسلام آباد اوچے کراچیہ دی اسونی۔ کھوار اوچے خور زبانان موژی لفظان اوچے خور خصوصیاتان حوالا ضرور مطابقت شیر مگم وا دی کھوار تان ای کما مخصوص خصوصیاتان وجہین دیتی خطو خور زبانان سار زیاد اہمیت لاکھویان۔